Mar 052010
 

“…
Neden karşımızdakinin içindeki özü görmedik de
kendi özümüze ağ ören nefreti yakıştırdık ona
ve her gün kimse beni anlamıyor deyip
aslında herkesin şarkısını söyledik dört duvar arasında?
…”
/ Reha Başoğul- “Neden” şiirinden

Önceki yıllarda Kürklü Merkür, Karatavuk ve Böcek oyunlarını izlediğim ve daha çok Kürklü Merkür oyunuyla adından söz ettiren DotMarsta Tiyatrosu’nun “In-yer-face” akımını  devam ettirdiği ama biraz da bundan ayrıştırmak isteyen bir yazar olan Simon Stephens‘ın kaleminden çıkan  ve Türkiye ayağını Murat Daltaban‘ın yönettiği bir oyun “Pornografi”. Şehirleşme ve beraberinde getirdiği medeniyet kavramı üzerine kafa yoran ve komedi filmlerinden izlemekten hoşlanmayan, ayrıca şehire ve şehirleşmeye özel sorunlara dair bir teşhir merakını kolayca farkedebileceğimiz Simon Stephens’in, özünde bize sorgulatmak istediği soru keskin bir şekilde şu:  “Pornografi nedir?”

Pornografi9
Aslında bu soruya karşı cevapları bilindik ve yerinde ama gündelik düzlemde bunu ayrıştıramamızdan kaynaklı sıkıntı yaşayacağımızı da bilerek, çok yakın bir tarihte gerçekleşen bir dizi gerçek ve global olayın gündelik hayattaki karakterlere olan etkisini mercek altına alıyor.
Bu olaylar zincirindeki global ortamı anlatmak için BBC internet sitesinin Temmuz 2005 yılında en çok okunan konu başlıklarına dair seçtiğim Türkçe içerikli birkaç habere yer vermem gerekiyor:
Mar 302009
 

graphiti

Bilginler sanat tarihi boyunca bir çok halihazırda olan analizin temel yaklaşım biçimlerine  kendi teorilerini oluşturmak için başvurmuşlardır.  Bu yaklaşım biçimleri David Lodge’un “Small Word” kitabında 13 farklı şekilde listelenmiştir. Alegorik, Arketip, Biyografik, Dini,Varoluşçuluk, Freudyen, Tarihi, Jungian, Marksist,Mitolojik, Fenomenel, Retorik ve Yapısal.

 Görsel İletişimde uygulanan etik teorisi ise bu makalenin konusudur. Fakat gerçekte bir çok analitik perspektiften sadece bir tanesidir. Bir ortamdaki görsel mesajın üretimi, sunumu ve tüketimi  doğruluğu görülebilir bir şekilde  tarihi, kültürel ve eleştirel perspektife ait bir dilimin içinde kendini bulabilir.

 Teorinin inşasının gerektirdiklerine bakarsak her bir evre birbirinden gelişir. Bundan başka görsel imajlar  üç ana unsura sahiptir: Eğitimsel, ortamsal ve algısal. Tüm bunlar görsel imajın yaratıcısı tarafından tasarlanan bir amaca ve imajı tüketen kişinin boşluğuna sahiptir. Örneğin gazetecelik ve reklamda kullanılan görsellere bakarsak; bunlar süreklilik arz eden bir boyutta zıt kutuplarda dolaşan iki çeşit görsel biçimidir . Her ne kadar “tartışmalı gazetecilik” denen bir kavram olsa da gazetecilikte kullanılan görseller sıklıkla eğitimsel unsurun bir parçası olarak tatmin edicidir. Buna rağmen bu tarz görsellerin aynı zamanda algısal ve çevresel bileşenleri de bulunmaktadır. Aynı şekilde reklam içeriklerinde kullanılan görsellerin algılara hitap ettiği gerçeği yanında eğitimsel ve çevresel özellikler içerdiği halen tartışmaya açıktır. Tüm bu üç unsurun birleşimine baktığımızda ise etiksel teorinin kitlesel medyanın içeriğini kapsayan tüm görsel mesajların bizlere ulaşması açısından bir temel oluşturur.

Continue reading »

Mar 182009
 

medya ve serbest zaman

İletişimbilimci Dr. Filiz Aydoğan’ın bana serbest zamanlarımdan biri olan tatilimde okuttuğu kitap, çoğu insan tarafından bizi biz yapan ‘serbest zaman’ olgusu , toplumları, zamanı, ekonomiyi, kültürü, dinsel gelişimleri nasıl etkiliyor sorusuna tatmin edici boyutta cevap veriyor. Kitap, modern dünya ile antik dünya arasındaki köprülere bakarak, serbest zamanın tarihsel gelişiminden sizi alıyor, çalışma hayatının başlamasına kadar, toprak, av, rönesans, sanayi devrimi, makineleşme gibi farkındalık düzeyimize saplanan mihenk taşlarını kaldırıp altında yatanları sunuyor. Haliyle püriten ahlaktan hazcı etiğe geçişimizin zor olmadığına, insanın içsel zevklerini nasıl tatmin ettiğine dair edimsel koşullanmaya örnek olacak nitellikte ‘insan’ı da tartmıyor ve mercek altında kobay muamelesi çekmiyor değil.  Psikolojik olarak önem verdiğim ve iş yaşamında da etkin kullanımlarını gördüğüm kısım ise bir kaçış olarak serbest zamanın insan tarafından kullanımı. Burada anlam arayışında bulunduğum detay ise toplumsal yabancılaşmanın serbest zaman kullanımını tetiklemesi ve haliyle tüketime olan etkisi. İnsan kaynakları, internet, halkla ilişkiler , reklam, pazarlama ve psikoloji ile ilgili sektörlerde çalışanların mutlaka edinmesi gerektiğini düşündüğüm bir çalışma olmuş.

Tem 112008
 

kalitelisozler

Helio Gomes’un iletişimle ilgilenenlerin elinin altında devamlı bulunması gereken yararlı kitabı. İlk çağlardan günümüze, birçok filozof, bilim adamı ya da ünlünün söylemiş olduğu ders verici birçok kaliteli sözün derlenip katagorilendiği kitapta Gomes; ekonomi, pazarlar, iş hayatı ve ilgili başarı ve başarısızlıklar, müşteri memnuniyeti, verilen hizmet ya da yapılan üretimde kalite, iş hayatında motivasyon ve personelin eğitimi, sistemlerdeki eksiklikler, işyerlerindeki denetim, istatistik ve istatistiğe yönelik düşünebilme, iş hayatında rekaber edebilme ve takım çalışması gibi önemli konularda büyük bir kısmını uzun bir araştırma sonucu bulmuş ve hepsini bu kitapta derlemiş ve bu araştırma sırasında 113 tane farklı kaynağı karıştırararak, Arşimed’ in “eureka! buldum” sözünden tutun da Mobil Oil Company’nin “her problem için bir çözüm vardır; basit, harika ve yanlış” . sözlerini de içine alan bir seçkibilim örneği sergilemiş, kimi zaman işime www.quotes.com ‘dan çok yaramıştır.

Ara 102002
 

NEDEN UZAYDA KOLONİLEŞİYORUZ?

“Her şey beklenti içindeydi, her şey sessiz ve sakindi; hareketsizdi ve gökler bomboştu”

Eski bir Maya efsanesinden alınan bu cümle, uzun bir süreçten sonra Dünyamızın yaşadığı evrimin başlangıcını belki de sonunu belli ediyor. Göklerin bomboş olmasından rahatsız olan yeni Dünyalı bizler, bir çok uydu attık geçtiğimiz yüzyılda uzayın görünen boşluklarına. İlkçağdan itibaren Çinlilerin, Moğolların roket sevdasından alınan güçle 20. yüzyılın süper güçleri önce uzaya çıkıp hava atma yarışına girdiler. Bu uğurda yapılan çalışmalar birçok dünyalının ölümüne neden oldu.
İnsanoğlu gökte yerleşmek için içinde beliren kıpırdanmaları bilim-kurgu öykülerine aktardı. Bu öykülerin temeli ilkçağlardaki uygarlıkların keşif merakından doğmuştu ama bilim-kurgu yazarları uzayda yaşamak yeni gezegenlere ulaşmak ve onların üstünde yaşam destekli, kanunları olan yepyeni bir uygarlık yarattı: UZAY KOLONİLERİ. Ve bu fikirler bilimsel anlamda değer kazandı ve bilim-kurgu romanları aldığı temelleri , insanoğlunun uzaya çıkıp yaşaması için astronomlara ilham verme suretiyle yeni temellere dönüştürdüler. Ve Voyager, SkyLab, Artemis, Space Stations gibi projeler için gün doğdu.
Savaşların, çevrenin ve psikolojinin olumsuz etkilerinin yavaş yavaş bir bulut gibi insanlığın üstünde yer etmesine karşın aynı insanlık o bulutları delip yeni uygarlıkları aramak istiyor. Peki neden?
Bu konuda Prof. Dr. Carl Sagan‘ın bakış açısı oldukça ilginç ” Ne zaman tüm Dünya ve gezegenlerin hepsi keşfedilirse, ne zaman bizler Güneş Sistemi içerisinde kendi kendine yeten bir topluluk olursak, ne zaman ve bir kez daha içimizdeki amaçsız dürtü uyanırsa, o zaman başka yıldızların başka dünyaları ve gezegenleri bizi işaret ederek parmağıyla çağıracaktır.”
Bunun anlamı çok derinlere inerek insan sosyolojisinin içinde aranabilir. Kolonileşmenin nedenleri arasında bu araştırmayı yapanlardan birinin söylediği söz de en az Carl Sagan’ın saptaması kadar ilginçtir:“Dünya hasta değil, o hamile”