Tem 082008
 

Neriman’ın Fatih’te otururken, Batı özelliklerini taşıyan Harbiye kültürüne tav olup, yine Fatih’in muhafazakar yapısındaki Şinasi’ye gidip gelişleri ve bu yüzden kendi babası Faiz bey’in Şinasi’nin yanında olmasından kaynaklı ve Neriman’ın önünde bir Rus kızının, Harbiye ahlakı yüzünden hayalkırıklığına uğraması nedeniyle, bir aile, doğu-batı ve iç çatışma örneği Peyami Safa romanı…Zira Faiz bey, Fatih değerlerini tembel ve uyuşuk kedi, Harbiye değerlerini ise çalışkan ve uyanık bir köpek olarak alegorileştiren Neriman’a şöyle der ki bu da romanın da bahsigeçen çatışmalardan birini özetler niteliktedir:

“Kimi adam vardır ki, sabahtan akşama kadar oturur ve düşünür. onun bir hazine-i efkarı vardır, yani fikir cihetinden zengindir; Kimi adam vardır ki sabahtan akşama kadar ayak üstü çalışır, mesela bir rençber, fakat yaptığı iş dört tuğlayı üst üste koymaktan ibarettir. Evvelki insan tembel görünür velâkin çalışkandır; diğeri ise çalışkan görünür velakin yaptığı iş sudandır.Zira biri maneviyat ile, zihin gayretiyle yapılan iştir, öbürü vücut ve beden ile yapılan iştir. Maneviyat daima daha alidir, vücut sefildir. Yapılan işlerin farkı da bundandır.”