Fas’ta bulunan Jebel Irhoud arkeolojik alanından çıkan yeni fosil bulguları, türümüzün köklerini 100.000 yıl geriye çekmekten fazlasını yapıyor. Ayrıca, 300.000 yıl önce en eski bilinen Homo sapiens atalarımızın menüsünde neler olduğunu da ortaya koyuyor.
Archeology News’te yer alan habere göre, Jebel Irhoud’daki hayvan fosillerini analiz eden Kaliforniya Üniversitesi’nde paleoantropolog olan Teresa Steele, diyette öküz başlı Güney Afrika antilopu, zebra ve diğer av hayvanları dışında, belki mevsimlik devekuşu yumurtaları ile bolca ceylan eti olduğunu söylüyor.
Jebel Irhoud, 1960’lardan beri insan fosilleri ve Orta Taş Devri eserleriyle tanınmaktadır, ancak bu fosillerin jeolojik yaşı belirsizliğini koruyordu.
Almanya’nın Leipzig kentindeki Max Planck Enstitüsü Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nden Jean-Jacques Hublin ve Fas Rabat’taki Ulusal Arkeoloji ve Miras Enstitüsü’nden (INSAP) Abdelouahed Ben-Ncer liderliğinde yürütülen yeni kazı projesi, 16 yeni Homo sapiens fosili ile birlikte taş aletler ve hayvan kemiklerini de ortaya çıkartı. Kalıntılarda en az 5 bireyden oluşan kafatasları, dişler ve uzun kemikler bulundu.
Isıtılan çakmaktaşlarının termolüminesans tarihlemesi, yaklaşık 300.000 yıl önceye tarihlendi: Bu bilinen en eski Homo sapiens fosillerinden 100.000 yıl öncesine geri giden bir tarih olmasıyla bilim dünyasını sil baştan düşündürmeye sevk etti. Alandaki hayvan kemiklerine yapılan analizler de bu tarihleri teyitlemiş oldu. Kemirgenlere yapılan analizlerde de bunların 374.000 ila 337.000 yaşında olduğu ortaya çıktı.
Steele, alanda bulunan yüzlerce fosil kemik ve deniz kabuğunu inceleyerek, bunlardan 472 tanesinin türünü belirledi ve insanların yiyecek olarak kullandığını gösteren kesik ve kırıkları tespit etti.
Hayvan kemiklerinin birçoğu gazellere aitti. Diğer kalıntılar arasında antiloplar, zebralar, bufalolar, kirpiler, yabani tavşanlar, kaplumbağalar, tatlısu yumuşakçaları, yılanlar ve devekuşu yumurtaları vardı.
İnsanlar tarafından yiyecek olarak kullanılan hayvan kemikleri arasında küçük av hayvanları çok az bulunuyordu. Steele, “İnsanlar gerçekten avlanmaktan hoşlanıyormuş gibi görünüyor.” diyor.
Hayvanlara ait uzun kemiklerdeki kırılma izleri, bunların ilik yemek için kırılarak açıldığını gösteriyor. Leopar, sırtlan ve diğer yırtıcı hayvanlara ait fosiller de buluntular arasında yer alıyordu ancak gazellere ve diğer av hayvanlarına ait kemiklerde yırtıcı hayvanlara dair çok az iz bulunabildi.
Steele, bulguların Orta Taş Devri’nin sadece 300.000 yıl önce başladığı fikrini desteklediğini ve modern insan biyolojisi ve davranışında meydana gelen önemli değişikliklerin Afrika’nın büyük bölümünde gerçekleştiğini söylüyor.
Çeviri: Reha BAŞOĞUL